Sąd ostateczny – Hans Memling – opis i interpretacja

Hans Memling w swoim obrazie Sąd ostateczny zastosował formę tryptyku – obraz jest złożony z trzech części. Środkowa część obrazu przedstawia najprawdopodobniej Czyściec lub Ziemię, gdzie odbywa się Sąd i ważenie dusz, lewe skrzydło dzieła to wstąpienie do nieba, a prawe – strącenie do piekła. W kompozycji zastosowane jest deesis, czyli w centrum obrazu znajduje się Chrystus, a wokół Niego siedzą apostołowie wraz z Janem Chrzcicielem i Matką Boską i otaczają go półkolem. Przy głowie Jezusa znajdują się dwie rzeczy: biała lilia, symbol czystości i niewinności, ale również rozżarzony do czerwoności miecz, oznaczający karę boską, ukaranie za grzechy. Te dwa przedmioty wskazują drogę: lilia do Nieba, a miecz do Piekła. Ludzie po stronie Piekła wpadają w panikę, próbują uciekać. Stoją powykrzywiani w potwornym bólu, a diabły bez skrupułów targają ich po ziemi. Gleba, na której stoi Archanioł, im bliżej strony piekielnej, staje się coraz mniej żyzna i w efekcie staje się skałą. Prawa część obrazu przedstawia najbardziej tajemniczą i przerażającą wizję – czeluście piekielne. Czarne diabły z długimi ogonami strącają dusze potępionych do ognia przy pomocy wideł, odbierając potępieńcom wszelką godność, a ci palą się w jego płomieniach i cierpią męki – jest to kara za ciężkie grzechy. Mimika tych ludzi ukazuje lęk oraz cierpienie. W tle widać skały i bardzo ciemne chmury, a ponad ciałami unosi się siwy dym. Z góry anioł z trąbą obserwuje z przerażeniem męki dusz. Miejsce to jest bardzo ponure, napawające strachem..