Bunt przeciwko konwenansom jest obecny w utworze Witolda Gombrowicza – ,,Ferdydurke”. Pisarz tworzył w okresie rozwoju nowoczesnej cywilizacji, kształtującej i narzucającej pewne wzory życia przez propagowanie utartych formuł. Gombrowicz akcentował prawo jednostki do indywidualnego świata duchowego. Zbiór schematów i wzorców nazwał pisarz formą. Główny bohater utworu, Józio, jest młody, a młodość to stan wrogi wszelkiemu uporządkowaniu. Zostaje on wtłoczony przez profesora Pimkę w formę ucznia. W domu państwa Młodziaków zmaga się z formą nowoczesności. Uciekając od niej zostaje wepchnięty w formę dworu szlacheckiego, skąd ucieka z Zosią jak romantyczny kochanek. Zatem każda próba buntu, ucieczki od formy, której podejmuje się Józio, sama staje się formą. Powieść zawiera refleksję o niemożności wyzwolenia się z form, o daremności wędrówki w poszukiwaniu kształtu, który można by uznać za autentyczny. Jednak pojęcie formy zostaje tu skrytykowane. Rozdział XI powieści opisuje absurdalny ciąg przyczynowo-skutkowy, który wynika z podporządkowania się człowieka formie. Nie uformowanie jest natomiast kojarzone z młodością i pięknem, które jest wrogiem surowych zasad i hierarchii.